زخم پای دیابتی چیست؟

امروزه عوارض دیابت از جمله زخم پای دیابتی بیشتر به چشم می آید. بیماران مبتلا به نوروپاتی محیطی ممکن است شرایطی همانند خارش، بی حسی و احساس غیرمعمول، ضعف و دردهای سوزاننده را تجربه کنند(، اخـتلال عروقي و كاهش عملكرد نوتروفيل ها در معـرض عفونـت هـاي شديد پا مي باشند كـه از ميـان اخـتلالات فـوق، نوروپـاتي اهميت زيادي دارد زيرا اين بيماران ممكن است درجه حرارت و درد را حس نكنند و حتي اگر جسم خارجي به كـف پـاي آنهـا فرو رود متوجه نشوند. حتي نوروپـاتي مـي توانـد باعـث تغيير شكل انگشتان پا شود به علت اينكه بيماران متوجه فـشار كفش بـر روي انگـشتان نمـي شـوند. در نهايـت پـاي بيمـاران مخصوصاً در ناحيـه كـف پـا زخـم شـده كـه در صـورت عـدم تشخيص و درمان صحيح عميق تر شده و مي تواند تا استخوان هم پيشرفت كند.

تشخیص زخم پای دیابتی

در بيماران ديابتي ممكن است علايم موضعي التهـاب وجـود نداشته باشد براي مثال به علت نوروپاتي، بيماران ممكـن اسـت درد يا حساسيت نداشته باشند و يـا بـه علـت اخـتلال عروقـي قرمزي مشاهده نشود. تعـداد زيـادي از بيمـاران مبـتلا بـه ديابـت مليتوس با وجود عفونت شدید در پا ممكن است تـب و لـرز هم نداشـته باشند.

درجه بندی زخم پای دیابتی

درجه بدون عفونت: زخم بدون ترشح چركي و بدون علايم التهابي مانند درد، قرمزي، گرمي و ايندوراسيون و حساسيت محل زخم
خفیف: بــدون علايــم سيستميک، ترشحات چركي يا حداقل دو مورد علامت التهاب، قطر سلوليت يا قرمزي كمتر از 2 سانتي متر و زخم سطحي
متوسط: حال عمومي خوب، ترشح چركي، حداقل دو تا علامت التهابي، قطر سلوليت بيش از 2 سانتي متـر يـا لنفانژيـت( ، زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم لنفاوی تحت حمله باکتری ها یا ویروس های مضر قرار می‌گیرد.) ، آبسه عمقي، گانگرن( سیاه مردگی بافت)، گرفتاري تاندون، عضله، مفصل يا استخوان
شدید: علايم فوق همراه با علايم مسموميت منتشر مانند تب، لرز، كاهش فشار خون، تاكيكاردي(تپش قلب تند)، استفراغ، گيجي، لكوسيتوز اسـيدوز، هيپرگليسمي شديد

روش های پیشگیری از ابتلا به زخم پای دیابتی

به صورت مرتب قند خون را بررسی کنید. بهداشت پا را رعایت کنند. کفش و جوراب مناسب استفاده نمایند. حتی روی فرش پا برهنه نباشند و از دمپایی نیز استفاده نکنند. وزن خود را تحت نظر پزشک کم کنید. هر روز پای خود را به دقت نگاه کنید. سیگار نکشید. هنگام خواب از یک جوراب شل استفاده کنید. پای خود را بر روی رادیاتور یا جلوی بخاری یا شومینه قرار ندهید. پوست پا را با استفاده از لوسیون مناسب، نرم و مرطوب نگه دارید. ناخن های پا را کوتاه نگه دارید. هر روز پای خود را با آب گرم و یک صابون ملایم شستشو دهید. از کفش های مناسب و اندازه سایز پا خود استفاده کنید. از جوراب های نخی استفاده کنید. از پوشیدن کفش بدون جوراب خودداری کنید. پس از گرفتن ناخن ها حتما آن ها را سوهان کنید. پینه ها و میخچه های پا را دستکاری نکنید. و برای درمان آن ها از محلول های شیمیایی قوی استفاده نکنید.

آشنا شویم: قطره دیامد ایران داروک

تغذیه در دیابت

داشتن يک رژيم غذايي سازگار با ديابت به معني آن نيست که قند را به طور کامل از برنامه غذايي خود حذف کنيد، بلکه به آن معنا است که شما هم مانند اغلب مردمي که در کشورهاي غربي زندگي مي‌کنند، مقدار قند بيشتر از حد سالم و نرمال مصرف مي‌کنيد. بنابراين حتي اگر شما ديابت داريد، باز هم مي‌توانيد هر چند وقت يک بار از خوردن مقدار کمي از دسر خوشمزه و مورد علاقه خود لذت ببريد، اما نکته مهم در اين ميان آن است که زياده روي نکنيد.

نویسنده: زهرا محبی (کارشناس ارشد تغذیه)